Guðmundur Fertram Sigurjónsson, stofnandi og forstjóri Kerecis, segist efast stórlega um að fyrirtækið hefði náð sömu hæðum og það er núna í ef veiðigjöldin í sjávarútveginum hefðu verið í líkingu við það sem þau stefna í með breyttu frumvarpi ríkisstjórnarinnar.
„Ég efast stórlega um það. Það eru 12 fyrirtæki á Vestfjörðum sem verða fyrir meira en 80% skerðingu á hagnaði,” segir hann og á þar við afleiðingar frumvarpsins.
„Það þýðir að ef fyrirtækið er að hagnast um 100 milljónir fyrir þetta kerfi mun það hagnast um 20 milljónir eftir þessa breytingu. Fyrirtæki sem fer úr 100 milljónum í hagnaði í 20 er ekki að fjárfesta í einhverju nýsköpunarfyrirtæki í einhverjum geira sem það þekkir alls ekki, út af einhverjum hugmyndum um eitthvað sem gæti heppnast en líklegast heppnast ekki. Það er heldur ekki að fara að kaupa sér nýtt fiskiskip eða röngtentæki til að greina fiskibein í flökum og kaupa dýrar græjur frá Ístækni eða Marel, það mun bara koðna niður," segir hann.
„Þá verður ástandið í sjávarútvegi á Íslandi eins og það er í nágrannaríkjunum þar sem þetta er óspennandi iðnaður sem er á framfæri ríkisins og ekkert ungt fólk vill vinna í,” bætir Guðmundur við en hann ræddi við blaðamann að loknum morgunverðarfundi Samtaka atvinnulífsins um veiðigjöld í morgun.
Spurður hvaða áhrif veiðigjaldafrumvarpið gæti haft á fyrirtæki hans segir hann Kerecis óháð fiskveiðikerfinu og áhrifin því engin. Sem dæmi nefnir hann aftur á móti að ef hann væri einhver sem kæmi fram með nýjar hugmyndir um tækni til að nýta meira hold af beinsúlum á þorski þyrfti hann að leita sér fjármagns.
„Ef það er ekki bærilegur rekstur í sjávarútvegsfyrirtækjum er ólíklegt að þau væru að setja áhættufé í einhverja hugmynd í kollinum á einhverjum. Þessi hugmynd, hún var í kollinum á mér með roðið [sáraroð] fyrir einhverjum 14 árum. Hún hefur leitt til þess að Kerecis er eitt stærsta fyrirtæki landsins. Við erum að flytja út sáraroð fyrir 30 milljarða á ári,” bendir hann á.
„Skattafótspor Vestfjarða er að aukast úr 30 milljörðum síðastliðin fimm ár í 60 milljarða næstu fimm ár plús svo 40 milljarða sem eru að koma inn út af sölu Kerecis á hugverkum. Við þurfum að hlúa að svona hugmyndum og þeir sem eru best til þess fallnir að fjárfesta í hugmyndum sem tengjast sjávarútvegi er atvinnuvegurinn sjálfur. Að breyta því hvernig íslenskur sjávarútvegur virkar þannig að hann verði eins og sjávarútvegur erlendis þar sem menn eru að lepja dauðann úr skel er ekki gott fyrir neitt á Íslandi. Það þýðir minni skattar, minni peningar í að reka skólana okkar, heilbrigðiskerfið og byggja nýja vegi,” bætir Guðmundur við, sem kveðst ekki vera hagsmunaaðili í rekstri neins sjávarútvegsfyrirtækis heldur vilji eingöngu það besta fyrir Vestfirði.
Um 100 manns starfa hjá Kerecis á Ísafirði, 40 í Reykjavík og 700 í Bandaríkjunum. Auk þess er fyrirtækið orðið hluti af Coloplast sem er með um 20 þúsund starfsmenn.
„Við erum að flytja út vörur fyrir 30 milljarða til Bandaríkjanna. Ef við tökum allan þorskútflutning, þá erum við með 25% af öllum þorsverðmætum Íslands. Þessar auknu tekjur koma án þess að veiða nokkurn fisk. Við þurfum að vera með umhverfi þar sem menn geta prófað að búa til svona fyrirtæki. Flest munu mistakast. Þess vegna þarf að vera peningur til að fjármagna mistökin.”